Günün Işığı Yazılar

Heterotrof Ne Demek Biyoloji? Toplumsal Yapıların Gölgesinde Bir Kavramın Sosyolojik Yansımaları Bir araştırmacı olarak, toplumun nasıl işlediğini, bireylerin birbirleriyle olan ilişkilerinin nasıl şekillendiğini anlamaya çalışırken çoğu zaman biyolojiden kavramlar ödünç alırım. “Heterotrof” da bunlardan biri. İlk bakışta yalnızca canlıların beslenme biçimini açıklayan bir biyoloji terimi gibi görünse de, toplumsal ilişkilerdeki bağımlılık dinamiklerini düşündüğümüzde bu kavram şaşırtıcı derecede insani bir derinliğe sahiptir. Heterotrof, biyolojik olarak kendi besinini üretemeyen, yaşamını sürdürebilmek için dış kaynaklara ihtiyaç duyan organizmaları tanımlar. Peki ya toplumda, duygusal ya da sosyal anlamda “heterotrof” bireyler yok mu? Biyolojiden Topluma: Heterotrof Bireyler ve Sosyal Beslenme Biçimleri Toplum, bir ekosistemdir. Tıpkı…

Her Birimizin Nasıl Yazılır? Edebiyatın Bütünlüğe Yolculuğu Bir edebiyatçının kaleminden, kelimeler yalnızca iletişim aracı değil, ruhun yankısıdır. Her sözcük bir duygu taşır, her cümle bir kimlik inşa eder. “Her birimizin” ifadesi de bu bağlamda yalnızca bir dilbilgisi meselesi değildir; bireyle bütün, yalnızlıkla topluluk arasındaki ince çizgiyi anlatan derin bir edebi semboldür. Fakat yine de dilin zarif mantığı soruyu fısıldar: Her birimizin nasıl yazılır? Ayrı mı, bitişik mi? Cevap dilin kuralında saklı olsa da anlamı çok daha derin bir yerde, edebiyatın kalbinde atar. Dilbilgiden Anlama: “Her Birimizin”in Yapısı Türkçede “her birimiz” ifadesi ayrı yazılır; çünkü “her” kelimesi, bir bütünün içindeki tekil…

Hemşirenin Bir Üstü Nedir? Eğitim ve Öğrenme Perspektifinden Bir Değerlendirme Öğrenmenin gücü, her bireyin içsel potansiyelini ortaya çıkarmasına yardımcı olabilecek dönüşümün anahtarıdır. Eğitim, sadece bilgi aktarımından ibaret değil; aynı zamanda insanların dünyayı daha derinlemesine anlamalarını ve kendilerini geliştirmelerini sağlayan bir süreçtir. Bir eğitimci olarak, her gün öğrenci ve bireylerin nasıl büyüdüğünü, geliştiğini ve güçlendiğini görmek, bu sürecin ne kadar derin bir etkisi olduğunu anlamama yardımcı oluyor. Bugün, sağlık sektörü üzerine düşündüğümüzde, çok sayıda bireyin her gün canlarını ortaya koyarak çalıştığı bir meslek grubu olan hemşireliğin, nasıl bir üst seviyeye taşınabileceği sorusunu ele alacağız. Hemşirelik Mesleği ve Yükselme İhtiyacı Hemşirelik, sağlık…

Hatra mı Hatıra mı? Öğrenmenin Dönüştürücü Gücüne Dair Pedagojik Bir Yolculuk Bir Eğitimcinin Kalbinden: Öğrenmek, Hatırlamanın En İncelikli Hâlidir Bir sınıfa girdiğinizde çocukların gözlerindeki o merak kıvılcımını fark edersiniz. İşte o an, öğrenmenin gerçek anlamı başlar. Çünkü öğrenmek yalnızca bilgi edinmek değildir; aynı zamanda hatırlamak, dönüştürmek ve yeniden anlamlandırmaktır. “Hatra mı hatıra mı?” sorusu da bu bağlamda yalnızca bir yazım meselesi değil, öğrenmenin doğasına dair derin bir düşünme fırsatıdır. Türk Dil Kurumu’na göre doğru kullanım “hatıra” şeklindedir. Ancak bu fark, sadece bir harfin değil, bir bilincin farkıdır. Öğrenme Teorileri Işığında: Bilgi, Bellek ve Dil Eğitim psikolojisinde öğrenme, üç temel süreçle…

PTT Bayram Yardımı Kimlere Verilir? (Sıcacık Bir Sohbet Eşliğinde Kapsamlı Rehber) Bayram sabahı… Çayı demlemişiz, evde o telaş: “Şu tatlılar nereye dizilecek?”, “Aramak istediğin bir akraba var mı?” derken bir soru yeniden gündeme düşer: “PTT bayram yardımı kimlere verilir?” Gel, bunu bir masa etrafında oturmuş gibi; sade, samimi ve net konuşalım. Bu yardım tek bir torbaya atılmış, herkese aynı şekilde dağıtılan bir para değil. Aslında PTT bir “kaynak” değil, daha çok bir ödeme kanalı. Yani farklı kurumların onayladığı sosyal destekler, emeklilerin bayram ikramiyesi veya dönemsel ödemeler, çoğu zaman PTT üzerinden hak sahiplerine ulaşıyor. Bu ayrımı netleştirince “kim alır, kim alamaz?”…

Mikail Meleği Kolye Ne Anlama Gelir? Bilim ve İnanç Arasında Işıltılı Bir Sembol Bazı takılar sadece süs değildir; içinde tarih, inanç ve sembol taşır. Mikail meleği kolyesi de tam olarak böyle bir simge. Kimileri için koruyucu bir enerji kaynağı, kimileri için sadece estetik bir tasarım… Ama bu küçük kolye aslında çok daha derin bir anlam barındırıyor. Peki bu anlamın arkasında bilim ne söylüyor? Gel, inançla bilimin kesiştiği bu büyüleyici hikâyeye birlikte bakalım. Başlangıç Noktası: Mikail Kimdir? Mikail (Michael), üç büyük semavi dinde de geçen bir başmelek figürüdür. Hristiyanlıkta “Tanrı’nın savaşçısı”, Yahudilikte “İsrail’in koruyucusu”, İslam’da ise “rızkı ve doğa olaylarını yöneten…

Gün Doğusu Nasıl Yazılır? Toplumsal Yapıların Gölgesinde Bir Sözcüğün Hikâyesi Bir Sosyoloğun Gözünden: Dil, Toplumun Aynasıdır Toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşimini anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, her kelimenin aslında bir toplumsal iz taşıdığını düşünürüm. “Gün Doğusu nasıl yazılır?” sorusu, yüzeyde bir yazım kuralı merakı gibi görünür. Ancak derinlemesine baktığımızda, bu soru bir dilin, bir toplumun ve bir kültürün dünyayı nasıl anlamlandırdığını da açığa çıkarır. “Gün Doğusu” kelimesi, Türkçede genellikle “gündoğusu” biçiminde bitişik yazılır. Türk Dil Kurumu’na göre bu ifade, “doğu yönü, güneşin doğduğu taraf” anlamına gelir. Ancak bu dilbilgisel doğru, sosyolojik bir tartışmanın da kapısını aralar: Neden “gündoğusu” tek bir…

Bir Tarihçinin Gözünden Dijital Hafıza: Google Hesabı Neleri Kaydeder? Zaman, insanın en büyük arşividir. Bir tarihçi olarak geçmişin izlerini sürerken, taş levhalardan papirüslere, matbaadan dijital çağın ekranlarına uzanan bir bellek serüvenini izlemek her zaman büyüleyici olmuştur. Geçmişte tarihçiler, insanların mektuplarından, günlüklerinden ve devlet kayıtlarından kim olduklarını anlamaya çalışırdı. Bugünse, bu kayıtların yerini bir Google Hesabı aldı. Artık kişisel tarihimizi; bir arama geçmişinde, bir konum verisinde ya da bir e-posta dizisinde saklıyoruz. Peki, bu dijital çağın “defter-i kebiri” olan Google, bizim hakkımızda neleri kaydediyor? Dijital Çağın Yeni Arşivcisi: Google Tarihte bilgiye sahip olmak, güç sahibi olmak demekti. Orta Çağ’da manastırlar bilginin…

Kapasite Çeşitleri Nelerdir? Masayı Yumruklayan Bir Rehber Ben açık konuşacağım: “kapasite” çoğu şirkette koca bir sis perdesi. Sunumlarda gösterilen tek bir yüzdeye bakıp her şey yolunda zannediyoruz. Oysa kapasite; süreç tasarımından insan kaynağına, vardiya politikalarından risk iştahına kadar bir tercihler demeti. Ve bu tercihler eleştirilmeden kalırsa, “etkin kapasite” diye kutsadığınız ölçü aslında sizi yavaş yavaş batırabilir. Sürpriz değil: Kapasite tek bir sayı değildir; çatışan hedefler ve bilinçli tavizlerin toplamıdır. Klasik tanımlar: Okul kitaplarının söylediği ve söylemediği Tasarım (Design) kapasitesi “Makinenin teknik olarak üretebileceği en yüksek çıktı.” Güzel. Ama kim o makineyi bu tavana kadar zorlayacak? Bakım aralarını yok sayınca tasarım…

Kanuni Sultan Süleyman’ın Mezarı Nerede? Farklı Bakış Açılarıyla Bir Tarih Yolculuğu Tarihe meraklı biri olarak her zaman olaylara tek bir pencereden bakmamaya çalışırım. Çünkü biliyorum ki tarih, sadece geçmişin değil, bakış açılarımızın da aynasıdır. Özellikle tartışmalı konular söz konusu olduğunda farklı fikirlerin bir araya gelmesi, bilgiyi çok daha zengin hâle getirir. Bugün de işte böyle bir konuyu ele alacağız: Osmanlı İmparatorluğu’nun en kudretli padişahlarından biri olan Kanuni Sultan Süleyman’ın mezarı nerede? Bu soru kulağa basit gelebilir, ancak tarihçilerden arkeologlara, halktan meraklılara kadar pek çok farklı görüş bu mesele etrafında şekillenmiş durumda. — Kanuni’nin Ölümü ve Tarihsel Arka Plan Kanuni Sultan…